Kiedy? Jak wybrać właściwy moment w czasie?
Z dużym zaciekawieniem sięgnęłam po książkę „Kiedy” autorstwa Daniela H. Pinka, znanego z bestsellera na temat motywacji „Drive”. Daniel H. Pink opiera się na badaniach naukowych nad wyczuciem czasu, czerpiąc między innymi z takich dziedzin, jak: ekonomia, medycyna, chronobiologia i psychologia społeczna.
Książce przyświeca motto Milesa Davisa:
Czas nie jest ważny. Czas jest najważniejszy.
Pierwszym pokazanym mechanizmem są dobowe wahania nastroju, polegające na tym, że w ciągu dnia ulega on zmianom zgodnie ze stałym wzorcem. Schemat okazał się podobny niezależnie od kultury, kraju zamieszkania ani nawet dnia tygodnia, chociaż afekt pozytywny był wyraźniejszy w dni wolne od pracy. Pozytywny nastrój nasilał się rano, spadał południu i ponownie wzrastał wieczorem.
Do podobnych wniosków doszedł w badaniach noblista Daniel Kahneman, stosując metodę rekonstrukcji dnia. Odkrycia te mają znaczenie, gdyż wpływają na nasze funkcjonowanie. Dlatego w planowaniu aktywności dnia warto uwzględnić nasz zegar biologiczny.
Trzy typy funkcjonowania
Daniel H. Pink wyróżnia trzy typy funkcjonowania w ciągu dnia:
- Skowronki
- Sowy
- Ptaki trzeciego rodzaju.
Stanowi to rozszerzenie popularnego podziału na skowronki i sowy, natomiast co ciekawe, to właśnie większość z nas (65%) należy to ptaków trzeciego rodzaju. Skowronków jest 14% a sów – 21%. Najłatwiej określić do jakiej grupy należymy, odpowiadając na pytanie o to, kiedy budzimy się w dni wolne. Jeśli o tej samej godzinie, prawdopodobnie jesteś skowronkiem, nieco później ptakiem trzeciego rodzaju, jeśli dużo później np. 90 minut i więcej – jesteś zapewne sową.
To, do jakiego typu należymy będzie miało wpływ na naszą sprawność w czasie dnia pracy. Standardowy dzień pracy najlepiej jest przystosowany dla większości – czyli ptaków trzeciego rodzaju. Analizując naszą czujność umysłową i poziom energii w trakcie dnia możemy wyznaczyć optymalne pory funkcjonowania w zakresie pracy analitycznej, zadań na spostrzegawczość, kreatywność, podejmowanie decyzji i aktywność fizyczną.
Potęga regeneracji
Kolejnym ważnym przesłaniem jest potęga przerw regeneracyjnych dla odbudowania naszej energii. Najbardziej przemawiają przedstawione przykłady sędziów wydających bardziej łagodne wyroki po przerwach, uczniów osiągających lepsze wyniki z egzaminów po przerwie na jedzenie i zabawę.
Co zrobić, jeśli masz ważne zadanie do wykonania z zespołem, podczas popołudniowego spadku energii i nie możesz zrobić przerwy. Autor wskazuje w takim przypadku na następującą listę zadań:
- Każdy odrywa się od pracy, robi krok do tyłu i bierze głęboki wdech.
- Następnie każdy członek zespołu ma 30 sekund, żeby podsumować swoje postępy.
- Kolejne 30 sekund poświęcone jest na opisanie swojego następnego kroku do wykonania.
- Każda osoba odpowiada na pytanie: czego nam brakuje?
- Wyznaczasz osoby, które zajmą się brakami.
- Można zaplanować kolejną krótką przerwę, jeśli jest konieczna.
Genialna synchronizacja
Kolejnym ciekawym przykładem dla zastosowań biznesowych jest grupowa synchronizacja w czasie. Przykład systemu Dabbawala został opisany w artykule Harvard Business Review. System ten opiera się na doskonałej synchronizacji dostarczycieli posiłków w wielomilionowym Mumbaju. Dostarczyciele pochodzą z ludu Marathi, nie posługują się smartfonami, ani innymi zdobyczami technologii, bazują na dostępnej sieci kolejowej, a osiągana przez nich dokładność i punktualność jest na poziomie six sigma, czyli są bezbłędni.
Grupy, których sukces zależy właśnie od synchronizacji – chóry, osady wioślarskiej, Dabbawala z Mumbaju przestrzegają trzech zasad grupowego wyczucia czasu. Zewnętrzny standard wyznacza tempo. Poczucie przynależności pomaga jednostkom dopasować się do reszty. A synchronizacja z innymi nie tylko wymaga dobrostanu, ale również go poprawia.
Następuje synchronizacja na trzech poziomach – z szefem, zespołem i sercem.
Badania na temat synchronizacji rytmu bicia serc przeprowadzono w Skandynawii. W Danii na Uniwersytetu Aarhus badano wpływ zaufania na członków zespołu. Stwierdzono, że „gdy między ludźmi tworzy się zaufanie, ich serca zaczynają się synchronizować i bić w jednakowym tempie. Zaufanie pozwala im na efektywną współpracę i stanowi niezbędny element dla prawidłowego funkcjonowania naszego społeczeństwa”. Wyniki opublikowano w Journal of Physiology and Behavior.
Z kolei Björn Vickhoff z Akademii Sahlgrenska przy Uniwersytecie Goteborgu odkrył synchronizację oddechów wpływającą na ujednolicenie pracy serca i stworzenie harmonii i spokoju. Badania opublikowano w Journal of Neuroscience Frontiers. Następnym badaniem ma być sprawdzenie czy ta synchronizacja może wpływać na powstawanie wspólnej perspektywy i wzmocnienie zdolności do współpracy.
Istnieje kilka sugerowanych sposobów na zwiększenie synchronizacji z innymi:
- Śpiewanie w chórze
- Klub biegowy
- Klub wioślarski
- Taniec, joga
- Flash mob.
Na koniec, jak możemy wpływać na synchronizację naszego zespołu?
Odpowiedzmy sobie na poniższe pytania:
- Czy wiemy, kto jest szefem?
- Jak pielęgnujemy poczucie przynależności?
- Czy staramy się podnosić innych na duchu?
Świetnie czyta się książkę, można zapoznać się z przeglądem badań na temat doskonałego wyczucia czasu, poznać szereg wskazówek do wykorzystania dla zwiększenia naszej efektywności, skuteczności i dobrego samopoczucia.
Jeśli Ciebie to zaciekawiło i chcesz dowiedzieć się więcej, zajrzyj do książki:
Daniel H. Pink, „Kiedy, Naukowe tajniki doskonałego wyczucia czasu”, wyd. Studio Emka, 2018
lub
https://www.focus.pl/artykul/ufne-serca-bija-w-tym-samym-rytmie
https://sahlgrenska.gu.se/english/research/news-events/news-article/melody-modulates-choir-members-heart-rate-.cid1176267