Sisu – inspirująca fińska siła ducha

Sisu – inspirująca fińska siła ducha

Od dawna interesowała mnie koncepcja SISU, a mimo studiów na skandynawistyce, wiedziałam o niej zaskakująco niewiele. Dopiero książka „Odnaleźć Sisu” Katji Pantzar pomogła mi lepiej zrozumieć ten fenomen. Sądzę, że warto czerpać inspirację z różnych tradycji kulturowych – zwłaszcza takich, które wspierają wewnętrzną siłę i odporność psychiczną.

Sisu to pojęcie silnie powiązane z wytrwałością (GRIT), rezyliencją (resilience) i hartem ducha. To głęboko zakorzeniona w fińskiej tożsamości postawa, oznaczająca determinację, wytrwałość i siłę woli w obliczu trudności – nawet wtedy, gdy wszystko inne już zawodzi.

Więcej niż tylko hart ducha

Gdy Katja Pantzar pisała o sile ducha zakorzenionej w codziennych fińskich praktykach – zimnych kąpielach, samotnych spacerach po lesie, prostocie życia i wewnętrznym spokoju – pokazywała, że sisu to nie tylko bohaterska postawa w sytuacjach kryzysowych. To także życiowa filozofia. Jej książka otworzyła drzwi do popularyzacji tej koncepcji poza Finlandią i zachęciła wielu z nas do poszukiwań własnego „Sisu”.

Mentalność Sisu

„Sisu jest źródłem tego, co nazywam mentalnością działania – pełnym odwagi nastawieniem, z jakim podchodzimy do wyzwań, które przed nami stoją. To taki sposób życia, w którym aktywnie przekształcamy te wyzwania w możliwości.”
– Emilia Lahti

Od filozofii do psychometrii

Co ciekawe – w swoich poszukiwaniach natrafiłam na skalę pomiaru sisu, tzw. Sisu Scale, zawierającą 18 stwierdzeń opisujących różne aspekty tej cechy. To, co szczególnie mnie poruszyło, to podział na dwie formy sisu:

• Korzystne sisu – wspierające zdrowie psychiczne, pomagające pokonywać przeszkody, budujące poczucie sprawczości i wartości.

• Szkodliwe sisu – przejawiające się w nadmiernym uporze, zamykaniu się na pomoc, podejmowaniu irracjonalnych decyzji i ignorowaniu własnych granic.

Badania przeprowadzone m.in. wśród studentów pedagogiki pokazały, że korzystne sisu istotnie koreluje z wysokim poziomem dobrostanu psychicznego, podczas gdy jego szkodliwa odmiana wiąże się z nasilonym stresem – zarówno ogólnym, jak i zawodowym.

Dlaczego to nowa jakość w psychologii?

Dotychczasowe narzędzia – takie jak grit czy resilience – nie uwzględniały „ciemnej strony” wytrwałości. A przecież nawet najpiękniejsza cecha może obrócić się przeciwko nam, jeśli prowadzi do wypalenia, utraty zdrowia czy pogorszenia relacji. Skala sisu wprowadza zniuansowaną, kulturowo uniwersalną perspektywę – potwierdzoną w badaniach m.in. w Niemczech, Australii i Finlandii.

Temat wytrwałości (GRIT) i rezyliencji lidera towarzyszy nam od dawna – analizujemy, jak budować odporność psychiczną, jak nie poddawać się mimo trudności. SISU wnosi do tej rozmowy coś świeżego: kulturowy kontekst, głębię doświadczenia i cenną perspektywę dwóch stron medalu.

Sisu przypomina nam, że prawdziwa siła ducha nie polega na nieustępliwości za wszelką cenę, lecz na mądrej wytrwałości. Może właśnie dlatego dziś, w świecie pełnym wyzwań, warto do niej wracać – jako inspiracji, narzędzia samopoznania i drogowskazu.